Prelasci iz pozicije u opoziciju, i obrnuto sve su češća pojava u Narodnoj skupštini RS. Na tom principu funkcioniše političko djelovanje u Srpskoj u posljednjih nekoliko godina. Na tim principima se formiraju i skupštinske većine, ali i Vlada RS, u kojoj trenutno ima ministara iz političkih partija koje nisu ni postojale na prethodnim opštim izborima.
Koliko je izvršna vlast legitimna u Srpskoj?
Prelaskom pet poslanika DNS-a u redove opozicije, vladajuća koalicija u Narodnoj skupštini RS sada broji 44 poslanika. 29 iz SNSD-a, 4 iz DEMOS-a, isto toliko iz Socijalističke partije i Ujedinjene Srpske i 3 iz NDP-a. NDP je izgubio jednog poslanika jer ih je napustio Krsto Jandrić. Još četiri samostalna poslanika, u ovom trenutku podržavaju odluke vlasti.
Iz vladajuće koalicije ranije je izbačena i Socijalistička partija partija Srpske, koja zajedno sa NDP-om, i DEMOS-om nakon opštih izbora 2018. godine nije bili dio vlasti.
DEMOS i SPS tada nisu ni postojali. Svi oni nagrađeni su ministarskim mjestima u novoj Vladi RS. DEMOS je dobio trgovinu i turizam, NDP Ministrarstvo privrede, a SPS nakon što se razišao sa Petrom Đokićem, za sada je zadržao Ministarstvo porodice, omladine i sporta. Na dobrom putu da zadrži funkciju je i Đorđe Popović, jer je ekspresno napustio DNS, a na čelu je Ministarstva saobraćaja i veza.
Na tankom ledu je i DNS-ov ministar Senka Jujić. Da li je zbog svega navedenog izvršna vlast u Srpskoj legitimna?
„Sam čin konstituisanja ove Vlade, gdje NDP zloupotrebljava ili prodaje političku volju građana i ulazi u formiranje te vlasti, ona osporava politički legitimitet ove Vlade. To je takođe crpljeno iz ambijenta Vlade Željke Cvijanović, koja je opet formirana na osnovu onih dva papka“, kaže profesor na Fakultetu političkih nauka u Banjaluci Đorđe Vuković.
„Možda čak i nije upitno nego je uopšte nelegitimna sadašnja i trenutna vladajuća i većina, a samim tim i Vlada RS.“, nadovezuje se politikolog Nebojša Tojagić.
Legitimitet zgažen te 2014. godine, nastavljen je na prošlim Parlamentarnim izborima. Najbolji primjer za to su NDP Dragana Čavića, i DEMOS koji je nastao razbijanjem DNS-a. Tih sedam poslanika, sada bi bili prevaga u borbi za vlast.
„Da u ovom slučaju, kao u Srbiji, mandat pripada strankama, faktički ne da bi bila upitna većina u Skupštini RS, nego bi većinu upravo zahvaljujući ta četiri mandata o kojima ste pričali, nekadašnjeg DNS-a koji su završili u DEMOS-u, a koji suštinski nije ni postojao u vrijeme održavanja Parlamentarnih izbora, u tom trenutku vlast bi činila sadašnja opozicija, kojoj bi se priklonio DNS“, ističe Nebojša Tojagić.
Analitičar Velizar Antić ističe da bi namjera Milorada Dodika da pocijepa sve političke konkurente, kako bi od njih napravio male stranke koje će lakše kontrolisati, kako u NS RS, tako i u Vladi, mogla da se pokaže kao velika greška.
„Milorad Dodik je u početku zaista i kontrolisao te male političke partije. Međutim, ja sam potpuno ubijeđen da u ovom trenutku mnogo više oni kontrolišu njega, nego što je to on to u stanju da učini prema njima. Jednostavno sada je dovedena i u pitanju manje-više i većina u samoj NS RS. Vi tu ne znate ko je izabran više na strani vlasti, ko je izabran na strani opozicije, ko kako glasa za Vladu“, smatra Antić.
Ali građani znaju za koga su glasali. Znaju i da li su izigrani ili ne. Ali, da li su spremni stati u kraj nipodaštavanju njihove volje?
„Mi sada ne možemo imati povjerenja u te ljude, jer su njihovi politički karakteri sporni. Ko to ne vidi, on ne zna ništa o politici. Nepovjerenje građana, odnosno javnosti u svoje političke predstavnike, koji su to nepovjerenje debelo zaslužili. Dakle svojim prekonoćnim prelascima, partijskim diobama. Sve je to da kažem cirkusijada“, pojašnjava profesor i politikolog Đorđe Vuković.
A „cirkusijada“ je stavila po stranu bilo kakvu priču o demokratiji i ideologiji. Politički motiv sada je samo novac i moć. Ne postoji želja za bilo kakvim promjenama, čemu svjedoči Vlada kontinuiteta u posljednja 3 izborna ciklusa, zaključuju stručnjaci.
